ว้าว..ไม่รู้จักไม่ได้แล้ว “HBO”

สมัยนี้มีการรักษาแปลกๆ ใหม่ๆ ผุดมาเรื่อยๆ จนบางครั้งถึงกับต้องร้องอุทาน  บร๊ะเจ้า! มันคืออัลรัยฟระ????

        
        ตัวอย่างที่เห็นชัดๆ ก็เรื่อง HBO ที่จะนำมาเล่าสู่กันฟังในตอนนี้นี่แหละ ไม่เชื่อก็ลองถามคนทั่วๆไปว่าเคยรู้จักหรือได้ยินคำนี้บ้างมั้ย  เกือบจะร้อยทั้งร้อยคงจะทำหน้างงให้คนถามเงิบ ผู้เขียนเองก็เพิ่งมีโอกาสรู้ว่ามีการรักษาด้วยวิธีนี้ไม่นานหลังจากไปอ่านเจอเข้าโดยบังเอิญ อ่านไปก็รู้สึกว่า เออ... HBO มันเจ๋งดีนะ จึงอดไม่ได้ที่จะหยิบเอาข้อมูลมาแบ่งปันกัน

คำว่า HBO ย่อมาจาก Hyperbaric Oxygen  ถ้าจะทับศัพท์แบบไทยๆ ก็ ไฮเปอร์แบริก บางทีไปเห็นคำว่า HBOT ก็ไม่ต้องตกใจ จะเรียกจะเขียนแบบไหนความหมายเดียวกันนั่นคือ เป็นการรักษาวิธีหนึ่งที่แพทย์จะให้คนไข้หายใจรับออกซิเจนบริสุทธิ์ 100% เข้าไปภายใต้ความกดบรรยากาศสูง ภายในห้องปรับบรรยากาศที่เรียกว่า อุโมงค์ออกซิเจน (Hyperbaric Chamber) ซึ่งแรงดันในห้องปรับบรรยากาศจะทำให้ปริมาณออกซิเจนที่ละลายในพลาสม่าสูงขึ้น 10-15 เท่า และทำให้ระดับของออกซิเจนในเลือดแดงสูงขึ้นตามมาด้วย เป็นผลให้ออกซิเจนแพร่ออกจากเส้นเลือดฝอยได้ไกลเพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า จึงไปเลี้ยงสมองและร่างกายส่วนปลายได้อย่างเพียงพอ

การที่ HBO ช่วยเพิ่มออกซิเจนอย่างเข้มข้นให้กับร่างกายดังกล่าว เป็นผลดีในการรักษาโรคหรือภาวะผิดปกติ ที่เกิดจากภาวะในร่างกายขาดออกซิเจน หรือบางครั้งเนื้อเยื่อต่าง ๆ ได้รับออกซิเจนในระดับที่ต่ำกว่าปกติค่ะ ซึ่งโรคที่รักษาด้วย HBO แล้วได้ผลดีมีอยู่หลายโรค จัดแยกเป็นกลุ่มได้ดังนี้

        ·       กลุ่มเด็กผิดปกติทางสมอง CP (Cerebral Palsy), เด็กออทิส
ติก, เด็กสมาธิสั้น, เด็กสมองพิการจากการขาดออกซิเจนหลังคลอด, โรคลมชัก, อัมพฤกษ์-อัมพาต การทำ HBO จะไปช่วยซ่อมแซมหรือกระตุ้นเซลล์สมองในส่วนที่ไม่ทำงานให้เริ่มทำงานมากขึ้น ส่งผลถึงการรับรู้, การเคลื่อนไหว และการเรียนรู้ของคนไข้

         ·       กลุ่มที่มีอาการปวดศีรษะเรื้อรังหรือไมเกรน HBO จะช่วยกระตุ้นให้หลอดเลือดสมองหดตัว ลดอาการปวดศีรษะได้

         ·       กลุ่มบาดแผลต่าง ๆ เช่น บาดแผลไฟไหม้, บาดแผลอักเสบเรื้อรัง, บาดแผลเท้าอักเสบจากเบาหวาน, บาดแผลไม่สมานภายหลังการฉายรังสี, แผลผ่าตัดทั่วไป หรือแผลศัลยกรรมความงาม, บาดเจ็บ ปวดบวม ฟกช้ำ จากการเล่นกีฬา HBO จะไปช่วยกระตุ้น
คอลลาเจน และไฟโบรบลาสต์ให้การสมานของแผลเร็วขึ้น, กระตุ้นการไหลเวียนเลือดให้ยุบบวมและลดอาการปวด

          ·       โรคหูดับ หรือสูญเสียการได้ยินอย่างฉับพลัน HBO จะไปช่วยรักษาภาวะพร่องออกซิเจนของหูชั้นใน กระตุ้นการไหลเวียนเลือดในหลอดเลือด ทำให้เกิดการซ่อมแซมบริเวณหูข้างที่เกิดโรคหูดับ

การนำ HBO มาใช้รักษาโรคต่างๆ อย่างที่ทำกันอยู่ทุกวันนี้ เพิ่งมาบูมในช่วงกว่า 10 ปีมานี้เองเมื่อแพทย์ฝั่งตะวันตกอย่างอเมริกา แคนาดา อังกฤษ ได้ทดลองนำ HBO มารักษาโรคต่างๆ  ที่เกิดจากภาวะขาดออกซิเจนแล้วพบว่ามันเวิร์ก แต่จริงๆ แล้ว HBO ไม่ใช่วิธีการรักษาที่ใหม่อะไรเลย ในบ้านเรามีการนำ HBO มาใช้รักษาโรคน้ำหนีบ (decompression sickness) ที่เกิดกับนักดำน้ำที่ดำน้ำระดับลึกและนานแล้วรีบขึ้นสู่ผิวน้ำอย่างรวดเร็ว ทำให้ร่างกายปรับตัวกับความกดอากาศที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วไม่ทันมานานกว่า 30 ปีแล้ว

         

         แล้วการเตรียมตัวเข้าห้องปรับบรรยากาศนี่ยุ่งยากมั้ย บอกเลยว่าชิลมาก ขอแค่อย่ามีอาการไข้หรือหวัดเล่นงาน ดับเบิ้ลเช็คอีกครั้งโดยคุณหมอว่าทำได้แน่ๆ ก็เข้าทำได้เลย  ขณะทำเตรียมใจไว้ด้วยเรื่องอาการหูอื้อ มักจะเกิดเล็กน้อยตอนปรับความดันขึ้นลง

การเข้าห้องปรับบรรยากาศก็ไม่ใช่คนไข้ใส่เสื้อผ้าชุดไหนมาก็เข้าไปทั้งยังนั้นนะ ต้องถอดเครื่องประดับและเปลี่ยนเป็นชุดที่เจ้าหน้าที่เค้าจัดไว้ให้ก่อน เวลาเข้าไปในเครื่องก็ต้องสวมหมวก (Hood) ออกซิเจนด้วย ซึ่งออกซิเจน 100% ก็จะถูกเปิดเข้าไปใน Hood นี่แหละ แล้วคุณหมอก็จะปรับความดันอากาศในเครื่องให้สูงขึ้น ซึ่งการปรับความดันอาจไม่เท่ากันในคนไข้แต่ละรายโดยจะพิจารณาจากลักษณะอาการหรือโรคที่เป็น รวมถึงเวลาที่อยู่ในเครื่อง บางเคสอาจแค่ชั่วโมงเดียว บางเคสอาจถึง 2 ชั่วโมง ส่วนตอนอยู่ในเครื่องจะนั่งหรือจะนอนก็เลือกเอาที่สบายใจ ถ้าเป็นเด็กก็จะมีของเล่นจัดไว้ให้เพื่อดึงความสนใจ และอนุญาตให้พ่อแม่ ผู้ปกครองเข้าไปอยู่ด้วยได้ ไม่งั้นได้แหกปากร้องกันวอร์ดแตกแน่  หรือไม่ก็ซนไม่อยู่นิ่งจนไม่เป็นอันรักษา พอครบเวลาที่กำหนดก็จะลดความดันอากาศให้ลงมาเท่ากับความกดบรรยากาศชั้นปกติ จากนั้นคนไข้ก็เปลี่ยนเสื้อผ้ากลับบ้านได้

         แต่ต้องบอกให้เตรียมใจกันไว้ก่อนนะว่า การรักษาด้วย HBO ไม่ใช่วิธีการรักษาที่จะเห็นผลเร็วทันตา บางคนไปตั้งความหวังเสียเริดหรูว่าทำไปครั้งสองครั้งอาการจะหายเป็นปลิดทิ้งก็มี บอกเลยว่าไม่ใช่ ก่อนที่จะพาลไปด่าคุณหมอ สิ่งที่คุณควรรู้เมื่อคิดจะรักษาด้วย HBO ก็คือ

         ·       จำนวนครั้งในการทำ ขึ้นกับโรคหรืออาการที่เป็น โดยคุณหมอจะเป็นผู้ประเมินและแจ้งให้ทราบ ซึ่ง

ส่วนใหญ่ก็ต้องทำกันหลายสิบครั้งกว่าจะเริ่มเห็นผล บางโรคต้องทำกันเป็นร้อยครั้งก็มี

        ·       คุณหมอมักแนะนำให้ทำ 3-5 ครั้ง/สัปดาห์ ต่อเนื่องไปเรื่อยๆ จนครบ ถ้าทำได้ยังงี้อาการก็จะดีขึ้นเร็วมากขึ้น

        ·       HBO จัดเป็นแค่การแพทย์ทางเลือกอย่างหนึ่งเท่านั้นค่ะ หมายความว่าอย่าหวังรักษาด้วยวิธีนี้วิธีเดียวแล้วจะหายขาด ต้องรักษาร่วมไปกับการรักษาอื่นๆ ด้วยจึงจะได้ผลดี

                

           ถ้าทำความเข้าใจตรงกันดีแล้วล่ะก็ หากจะรักษาด้วย HBO ก็มองหาสถานพยาบาลที่โดนใจได้เลย เช่น ราคาค่ารักษารับได้ เดินทางสะดวก ฯลฯ ในบ้านเรามี รพ.หลายแห่งที่เปิดให้บริการอยู่ค่ะ เช่น รพ.พระปิ่นเกล้า หรือ รพ.ทหารเรือ, รพ.วชิระภูเก็ต, รพ.ยันฮี, รพ.บำรุงราษฎร์, รพ.กรุงเทพ, รพ.ปิยเวช, รพ.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ที่สัตหีบ เป็นต้น ใครสะดวกที่ไหนเรียนเชิญจ้า

ขอบคุณข้อมูล & ภาพประกอบ : โรงพยาบาลยันฮี